UNITED STATES

Solar a Storio Ynni Maen Hir

Y prosiect

Mae Lightsource bp yn datblygu Prosiect Maen Hir, cynllun sydd â chapasiti cynhyrchu o tua 360 megawat (MW) cerrynt eiledol (CE). Mae hyn yn golygu y gallai gynhyrchu digon o ynni glân i bweru dros 140,000 o gartrefi (neu gyfwerth) gan osgoi creu dros 70,000 tunnell o CO2 bob blwyddyn.

Yn amodol ar dderbyn caniatâd, bydd y prosiect yn esgor ar fanteision economaidd, cymunedol ac amgylcheddol, a thrwy wneud hynny bydd yn dod yn rhan allweddol o Raglen Ynys Ynni Cyngor Sir Ynys Môn, sy’n ceisio gosod yr Ynys ar flaen y gad o ran ymchwil a datblygu, cynhyrchu a gwasanaethu ynni carbon isel.

Bydd hefyd yn gwneud cyfraniad sylweddol at dargedau Llywodraeth Cymru i gyrraedd Sero Net erbyn 2050 a chael 70% o’r trydan a ddefnyddir o ffynonellau adnewyddadwy erbyn 2030, yn ogystal â thargedu ehangach y DU i gynyddu capasiti solar bum gwaith erbyn 2035.

Mae hyd a lled y tir sydd ar gael i gyflawni Prosiect Maen Hir yn cynnwys tua 1,234 hectar (ha) ar draws tri safle cysylltiedig; ardal ger Rhosgoch a Bodewryd (‘Maen Hir – Gogledd’), i’r de-ddwyrain o Lanerchymedd (‘Maen Hir – De’), ac o amgylch ymylon gogleddol a dwyreiniol Llyn Alaw (‘Maen Hir – Canol’). Mae’r tir yn cynnwys caeau amaethyddol yn bennaf, gydag ardal o dir llwyd ger Rhosgoch a arferai fod yn ddepo olew Shell.

Ar y cam cynnar hwn, nid ydym wedi cwblhau dyluniad y cynllun eto. Mae angen i ni benderfynu faint o’r tir fyddai’n cael ei ddefnyddio ar gyfer y pethau canlynol:

  • modiwlau paneli solar ac offer cysylltiedig, gan gynnwys is-orsaf y prosiect a system storio ynni batri (BESS);
  • mynediadau a chompowndiau dros dro ar gyfer adeiladu;
  • i greu neu wella cynefinoedd presennol ar gyfer bioamrywiaeth; a chlustogfeydd i gadw pellter rhwng offer a chartrefi, nodweddion tirwedd a Hawliau Tramwy Cyhoeddus.

Mae’r cynigion hefyd yn cynnwys fferm solar 5MW, i ariannu buddion i’r gymuned leol, cyfleoedd i gynyddu seilwaith, a chreu lleoedd hamdden newydd. Os caiff ganiatâd, bydd y tir o dan ac o amgylch y paneli solar (a elwir yn araeau PV) yn parhau fel glaswelltir, ac yn cael ei reoli drwy bori neu dorri i warchod adnoddau pridd ac ansawdd tir amaethyddol.

Cliciwch yma i gael rhagor o wybodaeth am y prosiect yn ein Cwestiynau Cyffredin.

Y broses ddatblygu

Rydyn ni eisoes wedi rhannu ein huchelgais i ddatblygu fferm solar yn y lleoliad hwn yn 2021 pan wnaethon ni am y tro cyntaf rannu gwybodaeth am ein cynigion ar gyfer Solar Môn. Ers cam cyntaf yr ymgynghoriad ar gynigion ar gyfer Solar Môn, roedd y cynllun yn dal i esblygu. Mae tir ychwanegol addas ar gyfer datblygiad solar wedi ei wneud ar gael a oedd yn golygu bod capasiti cynhyrchu disgwyliedig y prosiect yn cynyddu.

Gan gyfrif am y datblygiadau hyn, mae’r prosiect efo’r potensial i gynhyrchu 350MW, sy’n golygu ei fod yn cael ei ddosbarthu fel Prosiect Seilwaith o Arwyddocâd Cenedlaethol (yn y DU) (NSIP).

Mae’r drefn cydsyniad datblygu ar gyfer NSIP yn dod dan Ddeddf Cynllunio 2008, sy’n golygu bod angen i ni wneud cais i Arolygiaeth Gynllunio am Orchymyn Cydsyniad Datblygu (DCO) i adeiladu Prosiect Maen Hir.

Bydd PINS sy’n gweithredu ar ran Ysgrifennydd Gwladol yr Adran Diogelwch Ynni a Sero Net (DESNZ), yn cynnal archwiliad o’n cynigion ac yna’n gwneud argymhelliad i’r Ysgrifennydd Gwladol ynghylch a ddylid rhoi caniatâd ar gyfer y datblygiad ai peidio. Bydd yr Ysgrifennydd Gwladol wedyn yn gwneud penderfyniad terfynol ynghylch a ddylid rhoi caniatâd ar gyfer ein cynllun.

Mae ein cynigion diweddaraf ar gyfer Prosiect Maen Hir yn disodli cynigion blaenorol ar gyfer Solar Môn.

Ein sefyllfa ar hyn o bryd

Ym mis Tachwedd 2023, yn unol â’r broses cyn ymgeisio ar gyfer Prosiectau Seilwaith o Arwyddocâd Cenedlaethol (NSIP), fe wnaethom gyflwyno ein Cais Cwmpasu Asesiad o’r Effaith Amgylcheddol (EIA) i PINS. Mae’r ddogfen hon yn nodi’r holl faterion amgylcheddol, cymdeithasol ac iechyd sy’n debygol o fod bwysicaf i’r prosiect ac yn sefydlu ffiniau’r gwaith sy’n cael ei wneud i gynhyrchu’r Datganiad Amgylcheddol terfynol ar gyfer y cynllun arfaethedig.

Ar ôl i ni gyflwyno’r Cais Cwmpasu EIA, aeth PINS ati wedyn i ymgynghori ag ymgyngoreion rhagnodedig (statudol) ar y ddogfen hon ac ymateb i ni ar ffurf Barn Gwmpasu. Mae’r farn hon wedi helpu i lywio ein harolygon technegol parhaus a’r asesiadau amgylcheddol sydd eu hangen i ddatblygu ein cynigion ar gyfer Prosiect Maen Hir.

Bydd canfyddiadau’r gwaith hwn yn cael eu nodi yn yr Adroddiad Gwybodaeth Amgylcheddol Ragarweiniol (PEIR) ynghyd â mapiau a chynlluniau manwl. Bydd y ddogfen hon yn cael ei chyflwyno fel rhan o ymgynghoriad statudol rydyn ni’n disgwyl ei gynnal yn nes ymlaen eleni. Mewn ymgynghoriad statudol rydym yn gwahodd cymunedau, sefydliadau a grwpiau lleol sydd â diddordeb yn y prosiect i roi eu barn a’u hadborth ar ein datblygiad arfaethedig.

Gweler cynllun yn dangos lleoliad ardaloedd y safle isod.

Mae rhagor o wybodaeth ar gael yng Nghwestiynau Cyffredin y prosiect yma.

Ymgysylltu ac ymgynghori â chymunedau lleol

Yn wreiddiol, roedden ni’n rhagweld y bydden ni’n ymgynghori ar ein cynigion ar gyfer Prosiect Maen Hir cyn yr haf. Fodd bynnag, ers cyflwyno ein Cais Cwmpasu EIA, mae prif elfennau ein prosiect gan gynnwys hyd a lled y tir sydd ar gael i ddarparu ar gyfer y datblygiad solar, ardaloedd i greu cynefinoedd newydd neu wella cynefinoedd presennol ar gyfer bioamrywiaeth, yn ogystal â chlustogfeydd i gynnal pellter parchus rhwng offer a chartrefi presennol, nodweddion tirwedd a Hawliau Tramwy Cyhoeddus wedi esblygu. Rydym nawr yn disgwyl y bydd ymgynghoriad statudol yn cael ei gynnal Hydref 2024.

Cyn i’r ymgynghoriad gael ei gynnal, rydyn ni eisiau helpu cymunedau lleol i gael gwell dealltwriaeth o’r hyn y gallai ein prosiect ei olygu iddyn nhw, er mwyn i ni allu mynd i’r afael ag unrhyw faterion sy’n codi drwy’r broses ddatblygu sy’n mynd rhagddi, yn y ffordd orau bosibl.

Felly, rydyn ni’n cynnal digwyddiadau cyn yr ymgynghoriad, er mwyn i chi gael rhagor o wybodaeth am ein gwaith parhaus a rhannu unrhyw syniadau sydd gennych chi wrth i ni barhau i fireinio ein cynigion.

Gweler y digwyddiadau hyn a restrir isod, nid oes angen archebu lle:

  • Neuadd Bentref David Hughes, Stryd Fawr, Cemaes LL67 0HL – Awst 6ed, 11am – 4pm
  • Neuadd Gymunedol Brynteg, Brynteg, LL78 8JL – Awst 7fed, 11am – 4pm
  • Caffi’r Orsaf, Stryd y Bont, Llannerch-y-medd, LL71 8EU – Awst 8fed, 11am – 4pm
  • Neuadd y Dref Llangefni, Sgwâr Bulkeley, Llangefni, LL77 7LR – Awst 20fed, 11am – 4pm

Byddwn hefyd yn bresennol yn Sioe Môn (13-14 Awst) lle y gall pobl gael gwybod mwy am y prosiect a siarad ag aelodau o dîm y prosiect.

Rydyn ni’n gwybod bod pobl yn poeni am sut y gallai’r prosiect effeithio arnyn nhw a thirwedd gwerthfawr yr ynys. Gwyddom fod gan gymunedau bryderon am effaith traffig adeiladu ar ffyrdd lleol, a tir amaethyddol ar gyfer egni solar. Rydym hefyd yn ymwybodol o bryderon ynghylch a fydd y prosiect yn cyfrannu at yr economi leol. Rydym yn parhau i fod yn ymrwymedig i ymgysylltu â’r gymuned. Drwy ymgysylltu ac ymgynghori, gall y gymuned gyfrannu at wneud y prosiect y gorau y gall fod: gan ddarparu ynni adnewyddadwy fforddiadwy, a manteision amgylcheddol a chymunedol ehangach dros oes y prosiect.

Y manteision

Pe bai’n cael ei adeiladu, byddai Prosiect Maen Hir yn…

Cefnogi Rhaglen Ynys Ynni Cyngor Sir Ynys Môn a helpu i gyrraedd targedau sero net cenedlaethol a rhanbarthol

Gwella bioamrywiaeth leol drwy greu cynefinoedd bywyd gwyllt newydd a photensial ar gyfer defnydd amaethyddol parhaus (e.e. pori da byw, plannu blodau gwyllt)

Darparu fforddiadwyedd ynni tymor hir gan mai solar yw’r ffordd rataf o gynhyrchu trydan

Gweithio gyda Grŵp Llandrillo Menai a Phrifysgol Bangor i greu cyfleoedd addysgol i drigolion a myfyrwyr

Creu swyddi newydd a buddsoddi mewn busnesau lleol, yn ogystal â chyfrannu at refeniw trethi lleol

Gwella adnoddau hamdden ac amwynder ar gyfer y gymuned leol ac ymwelwyr (e.e. llwybrau caniataol newydd, llwybrau beicio)

Darparu cynllun solar cymunedol 5MW

Helpu i sicrhau annibyniaeth a diogelwch ynni drwy wella dibynadwyedd ein cyflenwad pŵer cenedlaethol

Cofrestru i gael yr wybodaeth ddiweddaraf

I ddarllen ein cylchlythyr cymunedol diweddaraf a gyhoeddwyd ym mis Gorffennaf 2024, cliciwch yma.

Rydym wedi ymrwymo o hyd i ymgysylltu’n agored ac yn dryloyw â’r gymuned drwy gydol y broses hon.

I gael yr wybodaeth ddiweddaraf am Brosiect Maen Hir, gallwch gofrestru i gael diweddariadau am y prosiect yn uniongyrchol i’ch blwch derbyn. Llenwch y ffurflen isod i gofrestru gyda ni a chael yr wybodaeth ddiweddaraf am unrhyw newyddion a datblygiadau sy’n ymwneud â’r cynigion, gan gynnwys pan fydd rhagor o wybodaeth am y datblygiad arfaethedig a’r digwyddiadau cymunedol sydd ar y gweill yn dod ar gael.

Yn y cyfamser, rydym bob amser wrth law i gynorthwyo gydag unrhyw un o’ch ymholiadau ynghylch Prosiect Maen Hir, ac rydym wedi sefydlu llinellau cyfathrebu wedi’u neilltuo ar gyfer y prosiect er mwyn i chi allu cysylltu â ni, Llun-Gwener rhwng 9am a 5pm:

  • E-bost: maenhir@lightsourcebp.com
  • Rhadffôn: Cymraeg: 08081 756663 / Saesneg: 08081 756375
  • Rhadbost (am ddim; does dim angen stamp): FREEPOST MAEN HIR PROJECT

Cofrestru i gael yr wybodaeth ddiweddaraf

Defnyddiwch y ffurflen hon i gofrestru am ddiweddariadau, neu cysylltwch â ni gan ddefnyddio'r manylion isod.

maenhir@lightsourcebp.com Rhadffôn: Cymraeg: 08081 756663 / Saesneg: 08081 756375

*Indicates required field

Llyfrgell ddogfennau

Yma gallwch ddod o hyd i holl ddogfennaeth y prosiect, o’r mwyaf diweddar i’r lleiaf diweddar.

Pink flowers growing on a solar farm

Solar Môn

Er nad yw’n weithredol ar hyn o bryd, mae’r dudalen we bwrpasol ar gyfer Fferm Solar Môn ar gael i’r cyhoedd drwy’r ddolen hon.

I weld y wybodaeth ddiweddaraf am y cynigion, arhoswch ar y dudalen we hon i weld Disgrifiad o Brosiect Maen Hir a’r Cwestiynau Cyffredin a nodir uchod.